İngiliz Telegraph gazetesi dünya üzerinde bulunan en eski yapıları listeledi. Listeye Türkiye’den de bir yer girdi…
İşte listede yer alan o ilginç yerler…
PANTHEON / Roma İtalya
Yapılışı: Milattan Sonra 125
Panteon, ilk olarak Antik Roma’nın tüm tanrıları için tapınak olarak inşa edilmiş bir yapıdır. Panteon kavramı bugün içinde meşhur kimselerin gömülü olduğu anıtlar için kullanılır. Tüm Roma yapıları içinde en iyi korunmuş olanı ve muhtemelen de dünyada döneminin en iyi korunmuş binasıdır.
3
KOLEZYUM / Roma, İtalya
Yapılışı: Milattan Sonra 70-80
İtalya’nın başkenti Roma’da bulunan Flavianus Amfitiyatro olarak da bilinen Kolezyum bir arenadır. Usta bir komutan olan Vespasianus tarafından MS 72 yılında yapımına başlandı ve MS 80 yılında Titus döneminde tamamlandı. Daha sonraki değişiklikler Domitian hükümdarlığı zamanında yapılmıştır.
4
MAİSON CARRÉE / Nimes, Fransa
Yapılışı: Milattan Önce 16
Maison Carrée Fransa’nın güneyinde, Nîmes şehrinde yer alan ve eski Roma İmparatorluğu sınırları içinde yer alan bölgeler içinde, günümüze kadar en iyi korunmuş halde ulaşan antik tapınak.
5
TOPRAK ASKERLER / Şensi, Çin
Yapılışı: Milattan Önce 246-208
Toprak Askerler ya da Terrakotta Ordusu, ilk Çin imparatoru Qin Shi Huang’ın mezarında bulunan terrakotta heykeller.MÖ 210 tarihinde yapılmış olan heykeller, 1974’te Çin’in Shaanxi eyaletine bağlı Xi’an yakınlarında bir çiftçi tarafından bulunmuştur.
6
SANCHİ / Hindistan
Yapılışı: Milattan Önce 300
Sanchi, Hindistan’ın Madhya Pradesh eyaleti, Raisen Bölgesi’ndeki Sanchi Kasabasındaki bir tepede, Büyük Stupa’sı ile ünlü bir Budist yerleşkesidir. Madhya Pradesh’in başkenti Bhopal’in 46 kilometre kuzeydoğusundadır.
7
PARTENON / Atina, Yunanistan
Yapılışı: Milattan Önce 432-447
Partenon, Athena’nın tapınağıdır, MÖ 5. yüzyılda Atina Akropol’ünde inşa edilmiştir. Antik Yunan’dan günümüze kalan yapılar arasında en iyi bilinenidir ve Yunan mimarisinin en büyük eseri olarak kabul edilir. Dış cephesinde kullanılan heykeltıraşlığın Yunan sanatının en yüksek noktası olduğu düşünülür.
8
KİROS’UN MEZARI / İran
Yapılışı: Milattan Önce 530
Beyaz renkli büyük kireçtaşı bloklarından yapılmış olan bu mezar, altı basamaklı bir kaide ile dikdörtgen planlı, beşik çatılı bir mezar odasından oluşmakta. Kiros’un ve karısının mezarları burada bulunmakta. Kiros’un Mezarı şehri fetheden Büyük İskender tarafından da ziyaret edilmiş.
9
UR ZİGGURAT / Irak
Yapılışı: Milattan Önce 2100
Akkadça ‘zaqā’ – ‘yükselmiş yere kurmak” sözcüğünden türeyen ‘ziggurat’ terimi, Mezopotamya’ya özgü, kule formunda bir tapınak mimarisini ifade eder. Ve bu formun en görkemli örneği Büyük Ur Zigguratı’dır. Bilinen 32 ziggurat vardır. Bunlardan dördü İran’da, gerisi Irak’tadır.
10
KEOPS PİRAMİDİ / Mısır
Yapılışı: Milattan Önce 2560
Keops Piramidi, Khufu Piramidi ya da Büyük Piramit; günümüzde Mısır’ın başkenti Kahire’nin bir parçası olan Gize’yi çevreleyen antik ‘Gize Mezar Kenti’nde bulunan üç anıtsal piramitten en eski ve en büyük olanıdır.
11
BASAMAKLI PİRAMİT / Mısır
Yapılışı: Milattan Önce 2667-2648
Basamaklı piramit, MÖ 2630 yıllarında yapılan Mısır’da ilk piramittir. Mimarı İmhotep’tir. Bu piramit diğer piramitlere göre bir farkı var. Bu da merdivenli olmasıdır. Piramidin girişi en üst basamaktadır. Kral Zoser’e aittir ve piramidin duvarları kabartmalarla süslüdür.
12
NEWGRANGE / İrlanda
Yapılışı: Milattan Önce 3200-2900
Newgrange, İrlanda’nın Meath Kntluğu’ndaki Boyne Nehri’nin kuzey tarafındaki Drogheda’nın sekiz kilometre batısında yer alan tarih öncesi bir anıttır. MÖ 3200 civarında Neolitik Çağ’da inşa edilmiştir ve Stonehenge ve Mısır piramitlerinden daha yaşlıdır.
13
SKARA BRAE / İskoçya
Yapılışı: Milattan Önce 3180
1850 yılında bir fırtına ile ortaya çıkan, Stonehenge’den de önceye tarihlenen Skara Brae yerleşmesi 5000 yıl öncesine ait yaşam ile ilgili önemli veriler sunuyor. Fırtınada rüzgar ve güçlü gelgitlerle bölgede ‘Skerrabra’ olarak bilinen tepede bulunan çimler sökülünce ortaya bu muhteşem yerleşme ortaya çıktı.
14
PENTRE IFAN / Stonehenge, İngiltere
Stonehenge’in ünlü dikilitaşları çok çok uzaktaki bir yerden geliyor. Şu ana kadar bilinen buydu. Ancak, arkeologlar bu gizemli anıtta, tıpkı dikilitaşlar gibi uzun seyahatlerden sonra alana ulaşmış bir şeyler daha keşfetti.
15
Alana gömülmüş kesinlikle yerli olmayan 10 insan. İnsan kalıntıları üzerinde yapılan yeni analize göre bu 10 insan Stonehenge’in üzerinde yükseldiği Salisbury Ovası’ndan değil. Araştırmacılar, bu yabancıların anıttaki, ıslandıklarında veya kırıldıklarında mavimsi bir renk aldıklarında dolayı bu şekilde adlandırılan, mavi taşların Galler’in batısından Salisbury Ovası’na taşınmasında yardımcı olmuş olabileceğini söylüyor.
16
WEST KENNET LONG BARROW / İngiltere
Yapılışı (Yıl): Milattan Önce 3650
Bu uzun mezarda, bölgede yaşayan eski Britanyalıların kemikleri bulunuyordu. Stonehenge’e ilk taşlar dikildiğinde, West Kennet çoktan kapatılalı ve terk edileli 1000 yıl olmuştu. West Kennet, Antik Mısır kurulmadan 600 yıl önce inşa edilmişti.
17
GGANTİJA TAPINAKLARI / Malta
5.500 yıl önce yerli halkın bu kadar ağır ve büyük taşları nasıl hareket ettirdiğine dair fikirler var elbette. Bu fikirlerden en yaygın olanı, büyük taşların altlarına küçük ve yuvarlak taşlar koyulması ve kaydırılması yönünde. Bu dairesel taşları da müzede görebilirsiniz.
18
Kazı alanındaki bulgular, ölü gömme törenleri ve dini ayinlerin varlığını kanıtlıyor. Bazı iskeletler el sürülmemiş ve bozulmamış halde bulunurken, daha sonraları tapınak dönemlerinde, bazı iskelerlerin kafataslarının ve uzun kemiklerinin bedenden ayrılmış olarak özel bölümlere gömüldüğü görülüyor.
19
Bu durum, yaşayan kişilerin ölmüş olan akrabaları için ölümlerinden bir süre sonra ikinci bir gömü töreni düzenlediğini ve bu değişiklikleri yaptığı izlenimini oluşturuyor. Bu da, Bronz Çağ boyunca başka yerlerde gerçekleştirilen ölü yakma işlemlerinin ispatı olmakla birlikte, Malta tarih öncesinde uygulanmış olan ölüm ayinlerinin çeşitliliğine de işaret etmektedir.
20
MONTE D’ACCORDİ / İtalya
Yapılışı: Milattan Önce 4000-3650
Sardunya’da halka açık olan büyük arkeolojik zenginlikler vardır. En eskilerden biri Sassari’ye 11 km uzaklıktadır ve Ziggurat Monte d’Accordi olarak adlandırılır. Büyük blok taşlarla oluşturulmuş piramit şeklindeki bir yapıdır.
21
THEOPETRA MAĞARASI / Yunanistan
Yapılışı: Milattan Önce 21000
Yunanistan’ın Teselya bölgesinde, Kalabaka’da bulunan, oluşumunu yaklaşık 65-135 milyon yıl önce tamamlayan, içerisinde 130 bin yıllık ayak izlerinin bulunduğu bir mağara burası. 23 bin yıl önce örülen bir duvara sahip olan fakat bu duvarın yıkılma tehlikesine karşı 2016 yılında güvenlik amaçlı olarak kapatılan gizem, güzellik, ve müthiş kayıp parçalarla dolu Theopetra Mağarası görülmeye değer bir güzellik
22
GÖBEKLİTEPE / Türkiye
Göbeklitepe, Şanlıurfa’nın 20 kilometre kuzeydoğusundaki Örencik köyü yakınlarında, yaklaşık 300 metre çapında ve 15 metre yüksekliğinde geniş görüş alanına hâkim bir konumda yer alıyor. Neolitik döneme ait Göbeklitepe, ilk tapınağın dolayısıyla yeryüzündeki ilk inancın merkezi olabilmesi açısından önemli. Bu bölgede yaklaşık 20 tapınak tespit edilmiş ve şu ana kadar yalnızca 6 tapınak gün ışığına çıkartılmıştır.
23
Göbeklitepe’nin inşa edildiği dönemde insanoğlu bitki toplayan ve hayvanları avlayan küçük gruplar halinde sürekliliğini sağlıyordu. Kayalık bölgelerden, büyük sütunların ve ağır taşların el arabaları ve yük hayvanları olmadan 2 kilometre taşınarak Göbeklitepe’ye getirilmesi için muhtemelen tarihte insanların ilk defa bu kadar kalabalık bir şekilde bir arada olması gerekmişti.
24
Mağarada duvarlarındaki avcılığı temsil eden resimlerden ziyade burada hayvan figürleri tek ve kabartma olarak işlenmiş, sanatsal açıdan farklı bir anlayışı etkileyici biçimde yansıtmakta…
25
Taşlar üzerinde işlenmiş akrep, tilki, boğa, yılan, yaban domuzu, aslan, turna ve yaban ördeği figürleri yer almaktadır. Bir kısım arkeoloğa göre bu hayvan figürleri tapınağı ziyaret eden farklı kabilelerin sembolü olarak nitelendiriliyor. Dünya Mirası Geçici Listesi’nde bulunan Göbeklitepe, Bahreyn’in başkenti Manama’da gerçekleştirilen toplantıda kalıcı listeye alındı.