Anlamları karıştırılan kavramlardan bazıları da mizaç, huy ve karakterdir. Yapageldiğimiz davranışları hangisine göre yorumladığımızı karıştırıyoruz.
Bu kavramlar doğal olarak birbirini etkileyen ama anlamları aynı olmayan kavramlardır. Hem anlatmak istediğimizi doğru anlatabilmek hem de
Türkçeyi doğru kullanabilmek adına kelimeyi yerinde ve doğru anlamıyla kullanmalıyız.
Kişilik; bireyin hal, hareket duygu ve kendine özgü davranışlarını tanımlar. Kendine has bir anlamı vardır. Özetleyecek olursak bireyin karşısındaki
insanlara kendini nasıl gösterdiğidir. Ortamına göre şekil değiştirmek her ortamda aynı davranışları sergilememek kişiliğin bir getirisidir.
Bu sebepten dolayı kişiliğin kapsam alanı çok fazla olduğu için kişi aklına gelen tüm davranışları kişilik içinde değerlendirir. Mizaç ve karakter de
kişiliğin içindeki sistemler bütünüdür. Çoğumuzun sosyal medyada denk geldiği sadece bir kaç soru ile kişilik analizi yapmak zor bir şey değildir imkansızdır.
Bu yüzden böyle basit yollarla kişilik hakkında yorum yapanları çok fazla ciddiye almamanızı tavsiye ederim.
Mizaç; kalıtsal olan tutarlı eğilimlerimizdir. Kalıtsal olduğu için bizim onun üzerinde fazla bir etkimiz olmadığı anlamına geliyor. Mizaç,
kişilikten tamamen ayrı bir kavram değildir ama kişilik ile eşitte değildir. Çünkü mizaç sadece kalıtsal özellikleri taşır. Bunun yanı sıra huy
dediğimiz kavram da aslında mizaçtır. Can çıksa da huy çıkmaz denir. Çünkü siz ne yaparsanız yapın gen haritanızın çizdiği sınırlar dışına çıkmanız mümkün değildir.
Dedesi erik yemiş, torununun dişi kamaşmış sözü de tam olarak mizacı örnekler. Kalıtsal özelliklere biz müdahale edemeyiz yani anne babamızdan bize gelir ve
bizde kendimizden gelen sonraki nesle aktarırız.
O zaman başka yörelerde yaşayan insanlar(sıcak veya soğuk bölgeler), savaş esnasında büyümüş kişiler neden farklı özelliklere sahip? İşte bu
farklılıklara da karakter adını veriyoruz. Karakter kendimizin şekillendirdiği tarafımızdır. Karakter her türlü çevresel faktöre açıktır.
Her insanın parmak izi farklıyken tek yumurta ikizlerinin parmak izlerinde sadece ufak farklılıklar vardır. Tek yumurta ikizlerinden birinin
savaşta büyüdüğünü diğerinin ise güvenli bir yerde yaşadığını varsayalım. Her ikisi de bulunduğu yerin kültürüne göre özellikler edinecektir.
İşte çevrenin karakter üstündeki etkisi bu denli fazladır.
Karşımızdaki insanı olumlu yada olumsuz özellikleriyle değerlendirirken, hem çevresel etkenleri hem de kendi elimizde olmayan özelliklerimizi ele alarak değerlendirelim.
Çünkü insan gösterdiği eyleme göre değerlendirmeye alınamayacak kadar gizemli bir varlıktır. Bu yüzden ikili ilişkilerimizde daima düşünce ile
hareket edelim.
Kendimizi tanıma aşamasında özelliklerimizin iyice farkına varıp ona göre yeteneklerimizi keşfetmeliyiz. Çünkü insan kendini fark ettiği zaman
kendini gerçekleştirebilir.